دفاع از پایان نامه شامل موارد ریز و درشتی است که در ادامه به تشریح آن‌ها خواهیم پرداخت.

خود را زودتر از موعد مقرر آماده کنید

منتظر نمانید تا تمام اهداف تحقیقاتی خود را تکمیل کنید. آماده‌سازی خود را از قبل شروع کنید و مطمئن شوید که تمام پیچیدگی‌های پایان‌نامه و دلایل تمام آزمایشات تحقیقاتی خود را می‌دانید.

آماده ارائه شفاهی شوید

تحقیقات نشان داده ارائه شفاهی فرد را معتمدبنفس‌تر و مسلط‌تر نشان می‌دهد و افرادی که به ارائه شفاهی می‌پردازند، معمولا در سخنرانی‌ها موفق‌تر هستند. پس نیاز است که به پژوهش خود مسلط باشید، تمام نکات مهم آن را درک کنید تا در روز ارائه، مجبور به استفاده از کاغذ نباشید. برای رسیدن به این هدف، تمرین روزانه و مکرر در خانه پیشنهاد می‌شود.

مطلب پیشنهادی: تفاوت پایان نامه ارشد و رساله دکتری چیست؟

در جلسات دفاع دیگران حاضر شوید

برای شروع می‌توانید در سایر جلسات دفاع پایان نامه ارشد حاضر شوید. این کار می‌تواند شما را آماده‌ی جلسه‌ی خودتان کند. در طی حضور در جلسه دفاع دیگران، می‌توانید نکات مهم در ارائه فرد و پرسش‌های داوران را یادداشت کنید. سپس در خانه، خود را در یک جلسه‌ی دفاع خیالی تصور کنید و شروع به ارائه نمایید. همچنین شرکت در جلسات دیگر، ترس شما را فرو ریخته و آمادگیتان را افزایش می‌دهد.

زمان کافی به آماده‌سازی اسلایدها تخصیص دهید

برای طراحی و آماده‌سازی اسلایدها، وقت کافی صرف کنید. اسلایدها و فایل ارائه بیانگر تمام زحمات شما هستند؛ پس تلاش کنید پیوستگی هر اسلاید با اسلاید قبل و بعد را رعایت کنید، از داده‌ها و آمارهای دقیق پژوهش در آن‌ها استفاده کنید و جریان منطقی اسلایدها را حفظ کنید.

حتما مطالعه کنید: 11 نرم افزار کاربردی در پایان نامه نویسی

 مقدمه تاثیرگذار بنویسید

داوران و حاضرین جلسه دفاع از پایان نامه، از شما انتظار دارند. مقدمه اولین متنی است که آن‌ها در ارائه شما می‌بینند. مقدمه به مهم‌ترین سوالات و پاسخی به این پرسش می‌پردازد: «آیا این ارائه ارزش وقت گذاشتن را دارد؟» به یاد داشته باشید که دقایق اول و لحن کلام شما، تاثیر زیادی بر حاضرین جلسه دارد.

مقاله پیشنهادی: آموزش دانلود مقاله از گوگل اسکولار

فهرست سوالات تهیه کنید

خود را در جایگاه خواننده‌ای که هیچ آشنایی با پایان‌نامه‌تان ندارد قرار دهید؛ سپس پایان‌نامه خود را مرور کنید. سوالاتی که حین خواندن از خود می‌پرسید را یادداشت کنید. در طی تمرین روزانه، پاسخ این سوالات را با خود تکرار کنید. این کار چند مزیت دارد:

• تسلط شما به پایان‌نامه افزایش می‌یابد.
• با سوالات احتمالی داوران آشنا خواهید شد.
• پاسخ پرسش‌هایی که ممکن است از شما پرسیده شوند را خواهید داشت.گفتار و زبان بدن را تمرین کنید

گفتار و زبان بدن را تمرین کنید

پس از آماده‌سازی موفقیت‌آمیز اسلایدها و تمرین، می‌توانید بر ظاهر خود در هنگام ارائه تمرکز کنید. بهتر است از پوشش مناسب استفاده کرده و زبان بدنتان را به سمت تسلط و آرامش هدایت کنید. صاف بایستید، اما شانه‌های خود را شل کنید. توسط آینه زبان بدنتان را رصد کنید و ایرادهای آن را برطرف نمایید.

در روز ارائه، با آرامش در جلسه حاضر شوید

شب قبل از ارائه به اندازه کافی بخوابید و از ایجاد هرگونه دغدغه ذهنی اجتناب کنید. روز دفاع هم باید با نوشیدن آب و صرف صبحانه آغاز شود. اگر جلسه شما ظهر یا بعد از ظهر است، مطمئن شوید که با شکم سیر در جلسه حاضر خواهید شد. برای یک روز باید از تمام عوامل تنش‌زا و افکار مزاحم دوری کنید تا با آرامش و اعتمادبنفس کامل در جلسه حاضر شوید.

بهترین زمان را برای دفاعیه در نظر بگیرید

صبح زود، ظهر و بعدازظهر زمان‌های مناسبی برای برگزاری این جلسه‌ی مهم نیستند. بهترین زمان، صبح بعد از ساعت 10 و ظهر قبل از ساعت 1 است. تحقیقات نشان داده که عده‌ی زیادی در این ساعات بیشترین تمرکز و سطح انرژی را دارند. این عوامل هم بر شما و هم بر داوران تاثیر خواهد گذاشت.

در جلسه سوال بپرسید

سخنرانی یک‌طرفه برای هیچ‌کس خوشایند نیست؛ چرا که حوصله حضار سر می‌رود. بنابراین تلاش کنید با مطرح کردن سوالاتی که پیش‌تر از پایان‌نامه استخراج کردید، فضای جلسه را تعاملی کرده و گوش شنونده را با خود همراه کنید.

قوانین دانشگاه محل تحصیل را بدانید

اغلب دانشگاه‌ها یک شیوه‌نامه یا شیوه کار برای جلسات دفاع دارند. آخرین نسخه این شیوه‌نامه‌ها را از دانشگاه تهیه کنید و آن را به دقت مطالعه فرمایید. همچنین می‌توانید نام اساتیدی را که در آن روز در جلسه حاضر می‌شوند بپرسید.

تجهیزات را چک کنید

برای دفاع از پایان‌نامه به فایل ارائه و یک لپ‌تاپ نیاز دارید. بنابراین مطمئن شوید که فایل به‌درستی طراحی و اجرا می‌شود و فونت‌ها به‌طور صحیح نمایش داده می‌شوند. همچنین بررسی مکان جلسه و ویدیو پروژکتور خالی از لطف نیست. اگر امکان بررسی این موارد را دارید، حتما این کار را انجام دهید. اطمینان از صحت عملکرد دستگاه‌ها و فایل‌ها، بخشی از استرس شما را از بین می‌برد.

فایل ارائه را با زمان جلسه هماهنگ کنید

زمان جلسه دفاع معمولا 30 الی 45 دقیقه است. اسلایدها را طوری طراحی کنید که بتوانید در این زمان همه‌ی آن‌ها را نمایش داده و درباره‌ی هر یک توضیح دهید. برای این کار بهتر است پس از تکمیل فایل ارائه، یک زمان‌سنج در کنار خود قرار دهید و شروع به ارائه کنید؛ طوری که انگار در جلسه دفاع پایان نامه حضور دارید. پس از اتمام ارائه، زمان را بررسی کنید.

انسجام را در گفته‌های خود رعایت کنید

با یک برنامه‌ریزی فایل ارائه را طراحی کنید. بهتر است به این شیوه برای ارائه برنامه‌ریزی کنید: دلایل انتخاب این موضوع، تمایز و تاثیر آن، اهداف پژوهش، اهمیت آن، ساختار کلی و روش تحقیق، چگونگی گردآوری مطالب، فراز و فرودهای پژوهش و…

نتیجه‌گیری کنید

در نهایت، داوران به دنبال نتیجه‌گیری شما از موضوع هستند. باید در انتهای ارائه، مشخص کنید که هدف این پژوهش چه بوده و تاثیر آن در چه حوزه‌ای مشهودتر است. نتیجه را با لحنی شیوا و احساسی مثبت منتقل کنید تا تاثیرگذاری کافی بر داوران داشته باشد.

خواندن مقاله زیر خالی از لطف نیست:
اعتبار سنجی منابع برای پایان نامه